DÜNDEN BUGÜNE PEDAGOJİ

Yunanca bir sözcük olan pedagojinin Türkçe karşılığı çocuk eğitimidir; fakat bu alanda yürütülen çalışma ve gelişmeler, pedagojinin sınırlarını genişleterek çocukruhsallığıyla ilgilenen bir bilim ve pratik haline dönüştürmüştür. Pedagoji, geleceğin yetişkinleri olacak çocukların psikososyal açıdan "sağlıklı" bireyler olması adına koruyucu ve önleyici ruhsal çalışmalar yürütülen önemli bir alandır. Pedagog ise bu bilim dalında uzmanlaşmış kimseleri tanımlamak üzere kullanılan bir meslek unvanıdır.

Pedagoji, özellikle Avrupa'da uzun yıllar boyunca psikolojinin bir alt alanı olarak kabul edilmiş ve 19.yy sonlarına doğru ancak ayrı bir bilim olarak tanınmaya başlamıştır. 1980'li yıllarda ülkemizdeki üniversitelerde pedagog yetiştiren pedagoji bölümleri kapatılmıştır. Pedagoji bölümlerinin kapanmasıyla birlikte çocuk eğitimi ve ruhsallığına ilişkin ihtiyacın karşılanmasında psikolojik danışmanlık ve rehberlik ile psikoloji bölümü mezunları rol almıştır. Günümüzde kimi kadrolara pedagog ataması yapılsa da pedagog yetiştiren doğrudan bir lisans programı bulunmamaktadır. Çocuk eğitimi ve ruhsallığı alanında derinleşen psikolojik danışman ve psikologlar "pedagog" unvanını kullanmaktadır.

Pedagoglar ya da bu alanda çalışan diğer uzmanlar; eğitsel ve ruhsal konularda çocuklar ve aileleri için danışman ve kolaylaştırıcı rolündedir. Bu alanda korumak ve önlemek sağaltmaktan çok daha önceliklidir; çünkü çocuk ruhsallığı dönüşümün kolay olduğu işleyen bir dinamiktir.

Psikolojide olduğu gibi pedagojide de çocuk gelişimine ilişkin farklı ekol ve yaklaşımlar mevcuttur. Çocuğun bilişsel, duygusal ve sosyal gelişiminin anlaşılması ve anlamlandırılması adına farklı kuramcılar çeşitli kuramlar geliştirmiştir. Bu kuramcılardan biri Piaget'dir ve özellikle çocuğun genetik epistemolojisine ve bilişsel süreçlerine ilişkin yaptığı çalışmalar ile tanınmaktadır. Bowbly pedagoji alanına önemli katkılar sağlayan "bağlanma kuramının" yazarıdır. Bir diğer önemli kuramcı ve klinisyen ise Sigmund Freud'un kızı Anna Freud'dur.Pediatri uzmanı bir hekim olan Winnicott özellikle geçiş alanı ve nesneleri kavramları ile çocuk ruhsallığının anlaşılmasını kolaylaştıran kuramcılardandır.

Pedagoji geçmişinde yukarıda değinilen kuramcılar dışında birçok kuramcı ve klinisyen çocuk ruhsallığına ilişkin edinilen bilgi ve pratiğe önemli katkılar sağlamıştır.

Heraklitos, aynı nehirde iki kez yıkanılmayacağını söyler. Evrende her şey değişir, hiçbir şey aynı kalmaz. Her şey akar, hareket eder. Değişim süreklidir. Bebeklikten erişkinliğe insanoğlunun sürekli bir devinimi söz konusudur. Heraklitos'un da söylediği gibi "insan oluştur ve değişimin ta kendisidir". Pedagoglar ise değişim ve devinim halinde olan bebeğin erişkinliğe uzanan basamaklarında onun rehberidir. Psikanalist Winnicott'un eklediği gibi:

Bu bir yoldur.

Beraber keşfetmeye, birlikte bir öykü ve anlam oluşturmaya...