OKUL ÖNCESİ DÖNEMDE CİNSEL GELİŞİM

03/01/2019

"Cinsellik doğum öncesi başlayıp, ömür boyu devam eden, insanların inançları, değerleri, duyguları, kişilikleri, davranışları, fiziksel görünümleri ve içinde yaşanılan topluma göre şekillenen bir kavramdır."

Çocuk birbiriyle paralel ilerleyen gelişim alanlarıyla bir bütünüdür. (Bilişsel, sosyo-duygusal, dil ve motor gelişim). Cinsellik doğumdan ölüme kadar uzanan süreçte hep vardır ve kişiliğin önemli bir parçasıdır.- Yeni doğan bir bebek her açıdan olduğu gibi cinsel olarak da gelişir. Bebeğin ilk 18 ayı, dokunma, sevgiyi öğrenme ve dünyaya güven duyma duygularını yaşadığı bir dönemdir.

Bebeklerin toplumsal cinsiyet kimlikleri, anne ve babaların "Kızım" ya da "Oğlum" diyerek seslenmeleriyle başlar. Çocuğun 2 yaş civarında henüz kendi cinsiyeti hakkında tutarlı ve kalıcı bir görüşü oluşmamaktadır. Fakat çevresindeki kişiler kız ya da erkek olduklarını bilir ve gösterebilir. 18-20. aylarda cinsiyet kimliğinin temelleri atılır. Kız ya da erkek olarak etiketlenmeleriyle birlikte çocuklar, cinsiyetlerinin kültürel anlamlarını öğrenmeye ve kazanmaya başlarlar. Toplumsal cinsiyet kimliğin gelişimi ve sosyalleşmeye yardımcı olan temel süreçlerden biridir. Bu süreçte çocuklar çevrelerindeki kişileri model alarak cinsiyetlerine uygun davranış ve tutumlar kazanırlar. Çocuğun en erken ve en yakın ilişki kurduğu kişiler olan, anne ve baba cinsiyet kimliğinin gelişiminde çok önemli bir yere sahiptir. Kadını, ilk kadın örneği olarak anneden, erkeği ise erkek örneği olarak babadan görür ve onları taklit eder. Çevresindeki kişilerin sayısının artmasıyla diğer kişilerin cinsiyetlerine uygun davranışlarını fark etmeye ve model almaya başlar.

Çocuğun doğası gereği sorduğu soruların bazıları cinsellikle ilgili olabilmektedir. Tüm bu sorular meraktan kaynaklanmaktadır ve yetişkin cinselliği anlayışından farklıdır. Ebeveynler öncelikle bu sorular karşısında çocuklara gereksinimleri kadar bilgi sunmalı ve bu açıklamalar gelişim seviyesine uygun olmalıdır. "Sen bu konuda ne düşünüyorsun?" diyerek ne bildiklerini öğrenip, daha sonra açıklama ya da bilgi vermek doğru bir yaklaşım olacaktır. Sıkıntı duyulan bazı sorular karşısında, konu ile ilgili çocukların yaşına uygun bir filmi birlikte izlemek ya da bir kitabı birlikte incelemek doğru bilgiyi vermek ve yetişkinin kendini güvence altına alması açısında oldukça faydalı olacaktır.

Anne ve babaların çocuklarına cinsellik hakkında verdikleri sözlü bilgiler ya da sözsüz olarak ilettikleri mesajlar onların gelecekteki tutum ve davranışları üzerinde etkili olacaktır.